Het jaar 2023 was opnieuw een uitdaging voor de productie van extra vierge olijfolie in Zuid-Europa en Noord-Afrika. Na enkele jaren van weinig neerslag viel er het afgelopen jaar vrijwel geen neerslag. Bovendien werd de lange zomer gekenmerkt door te hoge temperaturen. Ook het jaar 2024 kende een slechte start: in januari bereikten de temperaturen in Zuid-Spanje rond de 30°C. Gelukkig was februari koeler en bracht het de broodnodige regen met zich mee.
Deze extremen in het Middellandse Zeegebied resulteerden in een aanzienlijk lagere olijvenoogst. Bij onvoldoende regenval reageert een olijfboom door [1] minder olijven te produceren en [2] kleinere olijven op te leveren. Het gevolg is duidelijk: kleinere olijven produceren minder olijfolie.
De problemen worden verergerd door de stijgende inflatie, waardoor de kosten voor transport, energie en arbeid zijn gestegen. Gemiddeld is een fles extra vierge olijfolie in de Nederlandse en Belgische supermarkten nu tot 50 procent duurder dan begin 2023.
Je haalt misschien je schouders op en zegt dat alles duurder is geworden, maar de prijsstijging voor olijfolie is extreem. Om het in perspectief te plaatsen: het totale prijsniveau van boodschappen is in dezelfde periode met gemiddeld 20 procent gestegen. Hoewel dat geen kleine stijging is, benadrukt het wel de extreme prijsstijging van extra vierge olijfolie. En nee, de supermarkt maakt niet veel winst op olijfolie.
Een fles extra vierge olijfolie is duurder
Volgens cijfers van de Europese Commissie (EC) zijn de bulkprijzen van extra vergine olijfolie binnen een jaar met 60 procent gestegen in Spanje, 50 procent in Italië en maar liefst 80 procent in Griekenland. Na twee jaar van slechte oogsten zijn de bestaande voorraden nu uitgeput.
De olijvenboeren zelf profiteren echter nauwelijks van de hogere prijzen. Ze kunnen hun productie niet gemakkelijk verhogen, maar toch blijven de hogere kosten bestaan.
Wat de olijfgaarden nodig hebben, is een constante regenval het hele jaar door.
Vorig jaar was de oogst een derde lager dan normaal en de prijzen zijn al verdubbeld. Misschien moeten we erkennen dat olijfolie weer bijna een luxeproduct is, waar we spaarzamer mee moeten omgaan.
Maar dat is slechts een deel van het probleem. Olijfolie wordt overal in de media aanbevolen, wat leidt tot een toename van de mondiale consumptie terwijl de beschikbaarheid afneemt. De wet van vraag en aanbod resulteert in dit geval in aanzienlijk hogere prijzen.
Een fles zonnebloemolie is goedkoop
