Panzanella is een gezonde Italiaanse salade gemaakt van stukjes oud, vochtig brood, belegd met rijpe tomaten , uien, basilicum en een dressing van wijnazijn en olijfolie . Deze salade is een specialiteit van de Italiaanse provincie Toscane, waar hij meestal gegeten wordt tijdens de hete, stoffige zomermaanden. De salade maakt uiteraard gebruik van de verse groenten, fruit en kruiden die dan beschikbaar zijn.
De exacte ingrediënten van panzanella variëren en de salade kan soms extra ingrediënten bevatten, zoals komkommer, olijven en zelfs kaas .

Deze salade is waarschijnlijk ontstaan als een simpele uiensalade met brood (of een broodsalade met uien), omdat tomaten tot na de Tweede Wereldoorlog een luxeartikel bleven in het Middellandse Zeegebied. De naam van de salade, panzanella, suggereert ook deze oorsprong: pan is het Italiaanse woord voor 'brood' en zanella is het verkleinwoord van zana , wat 'kom' betekent. Samen betekenen ze 'brood (eten) uit een kom'.

Men denkt dat de originele versie van panzanella uit noodzaak is ontstaan. Vroeger was er veel armoede en dus gebruik je natuurlijk de ingrediënten die beschikbaar waren, zoals oud brood.

Deze salade werd voor het eerst beschreven door de (ooit) beroemde schilder en dichter Agnolo di Cosimo (1503-1572), beter bekend als Bronzino. Hij dankte zijn bijnaam aan zijn relatief donkere huidskleur, gecombineerd met een bos rood haar. De salade is echter veel ouder en dateert waarschijnlijk uit de tijd van het Romeinse Rijk.